Pazartesi, Mayıs 14

İlginç bir yasak: Sakız

İlk duyduğumda inanmakta zorluk çektiğim bu yasağın bir benzeri Türkiye'de uygulansa, herhalde sakız çiğnenmesinden hiç hoşlanmayan babam en büyük destekçisi olurdu.

Her ne kadar gereksiz bir faaliyet gibi görünse de, sakızın pek çok faydasından bahsetmek mümkün. Sakız çiğneyerek saatte 11 kalori harcayabileceğinizi, kendinizi daha tok hissetmenizi sağladığını, beyne giden kanı arttırdığını ve konsantrasyona katkısı olduğunu, stresi azalttığını ve en önemlisi ağız ve diş sağlığını desteklediğini biliyor muydunuz?

Fakat bu tip faydalar Singapur için zararları karşısında yeterli olmamış ve 1992 yılında sakız satışı ve ithalatı ada genelinde yasaklanmıştır.

Yasaklamanın en büyük nedeni olarak halka açık alanlarda, ulaşımda ve toplu konutlarda karşılaşılan problemler gösterilmiştir. Parlementonun dikkatini çekecek boyutlarda vandalizm örnekleri yaşanması doğrusu çok dikkat çekicidir. Anahtar deliklerininin sakızla kapatılması, posta kutularına sakız yapıştırılması, asansör düğmelerinin sakız yüzünden çalışmaması ve otobüs koltuklarındaki sakız lekeleri gibi sorunların mali zarar oluşturduğu düşünülmektedir.

Hatta bu konu ilk olarak o zaman başbakan olan Lee Kwan Yew tarafından 1983 yılında gündeme getirilmiş ancak sakızı tamamen yasaklamanın ''çok zorlayıcı'' olduğu düşünülerek konu askıya alınmıştır.

Ancak 1992'de Goh Chok Tong başbakanlığındaki yeni yönetim, tasarının yasalaştırılmasına karar vermiştir.

Elbette hiç beklenmez, yasa derhal uygulamaya geçirilir ve ithalatı kesin bir şekilde durdurulur. Sadece satıcılara ellerindeki stokları bitirmek için bir süre verilir. O süre zarfında sakız sever Singapurlular kutu kutu sakız almış olmalılar diye düşünüyorum. Ancak karaborsa gibi herhangi bir oluşum yaşanmamıştır.

Her yasağın karşısında duranlar olabileceği gibi, bu yasağa da itiraz edenler oluyor tabi. Hükümet bu kimselerin isimlerini kamuya duyurarak ve utandırarak (named and shamed) karşılık vermiştir.

Zaman içerisinde bu yasak bazı istisnai uygulamalarla delinmiş olsa da halen süpermarketlerde ve büfelerde sakız bulmanız mümkün değil. Bu istisnalar da 1999 - 2003 yılları arasında gerçekleşen ABD - Singapur serbest ticaret anlaşmasına dayanarak veriliyor. Bu kısmı kulağa oldukça garip geliyor. Düşünsenize kapalı kapılar ardında George W. Bush ve Goh Chok Tong, konuşulan konular ise Irak Savaşı ve Sakız yasağı.

Günümüzde yalnızca diş eti sağlığı için önerilen markalar eczanelerden ve kimlik bilgilerinizi vermek yoluyla alınabiliyor. Ayrıca nikotin cikletlerini de bu yolla yine eczanelerden temin edebiliyorsunuz. Ayrıca kişisel tüketim için küçük miktarda getirilen sakıza da bir yaptırım uygulandığını duymadım. Bu yolla pek çok kişi Johor Bahru'dan sakız satınalabiliyor. Ben gerektiğinde eczaneden ve kimlik bilgilerimi vererek almayı tercih ediyorum.


İlgili diğer yazılar:

Singapur hakkında 9 ilginç bilgi

Bir kokteylin hikayesi: Singapore Sling

Çin Kültüründe Sofra Adabı ve Tabular


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder